Balans met toelichting JS18

VASTE ACTIVA

De waardering van de vaste activa geschiedt op basis van historische kostprijs (aanschafwaarde exclusief BTW), waarbij duurzame waardevermindering onafhankelijk van het resultaat van het boekjaar in aanmerking wordt genomen. De vaste activa zijn uitgesplitst in een drietal componenten te weten: immateriële, materiële en financiële activa.

De betekenis van materiële en financiële activa spreekt voor zich. Het begrip "immateriële" activa is minder gemakkelijk te definiëren. Immateriële vaste activa zijn de activa die, in tegenstelling tot de materiële vaste activa, niet stoffelijk (niet tastbaar) en, in tegenstelling tot de financiële vaste activa, niet financieel van aard zijn. De kosten van onderzoek en ontwikkeling zijn een voorbeeld van immateriële vaste activa.

Onder de immateriële activa zijn o.a. bijdragen in de restauratiekosten van enkele monumenten en onderzoekskosten (o.a. voor het regionaal bedrijventerrein) geboekt, waarbij bijdragen aan activa van derden worden geactiveerd indien de daadwerkelijke investering bijdraagt aan de publieke taak.

De materiële activa zijn in de balans uitgesplitst in investeringen met een economisch nut en investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut.

Investeringen met een economisch nut zijn investeringen, die verhandelbaar zijn of waar de gemeente inkomsten mee kan genereren (bv heffing rioolrechten). Indien een investering niet voldoet aan bovenstaande criteria dan betreft het een investering met een maatschappelijk nut (bv wegen).

Investeringen moeten worden geactiveerd.

Naast deze uitsplitsing vallen de materiële activa uiteen in een aantal onderdelen te weten: gronden en terreinen, woonruimten, bedrijfsgebouwen, grond-/weg-/waterbouwkundige werken, vervoermiddelen, machines, apparaten en installaties en overige. Deze uitsplitsing is voorgeschreven en is met name bedoeld voor de rapportages aan het CBS. In 2014 is er vanuit de BBV een nieuwe categorie toegevoegd voor investeringen waarvoor ter dekking van de kosten een heffing kan worden geheven.

Ten aanzien van de afschrijvingen worden de volgende uitgangspunten gehanteerd:

• In principe wordt lineair afgeschreven; annuïtair afschrijven wordt beschouwd als een afwijking van de standaard en moet te allen tijde expliciet gemotiveerd worden.
• Immateriële vaste activa worden afgeschreven in maximaal 5 jaar, of maximaal gelijk aan de looptijd van de lening, of maximaal gelijk aan die van de activa waarvoor de bijdrage aan derden wordt verstrekt.
• (Materiële) investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut moeten door een wijziging in de BBV vanaf 2017 worden geactiveerd.

 Het verloop van de vaste activa is als volgt:

Financiële vaste activa

De financiële activa vallen uiteen in 2 onderdelen: deelnemingen en verstrekte langlopende leningen.

Onder voorraden is de boekwaarde van het onderhanden werk van de bouwgrondexploitatie verantwoord.

Nadere toelichting op bovenstaande tabel: 

 De uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor verwachte oninbaarheid is een voorziening in mindering gebracht. Deze voorziening wordt statisch bepaald.

Het saldo van de kortlopende vorderingen is altijd vrij hoog. Dit komt doordat inkomsten, welke nog betrekking hebben op 2018, maar waarvan de bescheiden in 2019 zijn ontvangen, via de subadministratie "debiteuren" nog in 2018 zijn verantwoord. De financiële afwikkeling gebeurt echter in 2019. De belangrijkste openstaande vordering betreft de aangifte inzake het BTW compensatiefonds. De financiële afwikkeling door de belastingdienst - een ontvangen gering voorschot buiten beschouwing gelaten - vindt pas medio van het jaar, volgend op het verslagjaar plaats. Ten aanzien van de aangifte over 2018 staat nog een totaalbedrag “open” van € 2.253.866,00. Het restant van de ontvangen Ruimte voor Ruimte gelden ten behoeve van de Hoogstraat staat open voor een totaalbedrag van € 187.500,--.

In principe dienen alle overtollige middelen in de schatkist te worden aangehouden. Er zijn echter een aantal uitzonderingen. Eén daarvan is het drempelbedrag^[1].  Dit is een minimumbedrag (afhankelijk van de omvang van de decentrale overheid) dat gemiddeld per kwartaal buiten de schatkist mag worden gehouden. Voor de gemeente Eersel is dat voor 2018 € 346.000,--.
Het drempelbedrag is bedoeld om het dagelijkse kasbeheer te vereenvoudigen: niet elke laatste euro hoeft in de schatkist te worden aangehouden. In principe hoeven dus alleen de liquide middelen die boven het drempelbedrag uitgaan in de schatkist te worden aangehouden. In 2018 hebben geen overschrijdingen plaats gevonden van het drempelbedrag. In onderstaande tabel is te zien wat de benutting van het drempelbedrag schatkistbankieren gedurende de vier kwartalen 2018 is geweest:

De liquide middelen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. De post liquide middelen wordt onderscheiden in:

Hieronder zijn de (als) vooruitbetaalde (geboekte) bedragen verantwoord. Enkele grotere posten zijn de contributies en verzekeringen.

Tevens zijn onder de overlopende activa opgenomen de nog te verwachten inkomsten over 2018 en eventueel vorige jaren, waarvan op het moment van het opmaken van de jaarrekening het bedrag nog niet bekend was, of waarvan de nodige bescheiden nog niet waren ontvangen. Het gaat hier voornamelijk om de toeristenbelasting, riool- en afvalstoffenheffing 3^e termijn. Wanneer de exacte bedragen niet bekend zijn, wordt vooralsnog uitgegaan van het in de begroting geraamde bedrag, wat dan als “nog te ontvangen” wordt opgenomen.

De post eigen vermogen wordt onderscheiden in:

Van de beschikkingen over reserves heeft een bedrag van € 1.528.741,- betrekking op de dekking van kapitaallasten. Het betreft de volgende reserves:

 * alleen dekking reguliere afschrijvingen, géén afschrijvingen ineens 

De gemeente kent per 31 december de volgende algemene en bestemmingsreserves:

Algemene en bestemmingsreserve als pdf-file

Batig saldo

Het batig exploitatiesaldo over 2018 bedraagt € 3.665.005,38. Daarvan is het saldo van de bouwgrondexploitatie € 470.000,-- voordelig. Hierbij kan worden opgemerkt dat in 2018 er aan de voorziening voor toekomstige te verwachten verliezen een bedrag van € 80.784,-- per saldo is toegevoegd.

De voorzieningen zijn apart in de balans opgenomen. Aangezien de aanwending ervan reeds bekend is, worden deze niet als eigen vermogen, maar als vreemd vermogen aangemerkt. De voorzieningen laten over 2018 het volgende verloop zien:

 Voor toekomstige te verwachten exploitatieverliezen op bouwgrondexploitaties is een voorziening gevormd van € 3.703.093,--. Op grond van het BBV (Besluit Begroting en Verantwoording) dient deze echter op de waarde van de gronden in mindering te worden gebracht. Tevens dient de voorziening voor dubieuze debiteuren, ad € 45.287,--, in mindering te worden gebracht op de openstaande vorderingen. Op de balans is hierdoor onder voorzieningen een bedrag van € 18.785.759,-- opgenomen.

In navolging van voorgaande jaren wordt het voordelige of nadelige resultaat tussen de geraamde en de werkelijke kosten van de werkzaamheden uit de betreffende jaarschijf van de meerjarige onderhoudsplannen ten laste/gunste van de onderhoudsvoorzieningen en ten gunste/laste van de exploitatie gebracht.

De gemeente heeft per 31 december de volgende voorzieningen:

Voorzieningen als pdf-file

Op grond van het BBV moet het saldo van een voorziening zijn onderbouwd en kan nimmer negatief zijn. Wanneer een voorziening per 31 december een negatief saldo vertoont dient het saldo t.l.v. de exploitatie te worden aangevuld. Per 31 december 2018 vertonen alle voorzieningen een positief saldo. Rentetoevoeging aan voorzieningen is niet toegestaan, tenzij een voorziening is berekend op basis van contante waarde. Dit doet zich voor bij de voorziening toekomstige verliezen op grondexploitaties. 

De rente over de reserves en voorzieningen bedraagt € 1.336.387,--. Hiervan is een bedrag van € 982.369,-- via resultaatsbestemming aan de reserves toegevoegd en € 71.026,-- aan de voorziening toekomstige verliezen grondexploitatie. Het restant is ten gunste gebracht van de exploitatie. Op deze rentetoevoeging heeft echter een correctie plaatsgevonden als gevolg van de onderuitputting op kapitaallasten. Doordat investeringen, die in één keer ten laste van reserves worden afgeschreven, later worden uitgevoerd vindt de beschikking over deze reserves eveneens later plaats. Hierdoor is de stand van de betreffende reserve(s) per 1 januari feitelijk te hoog en wordt er dientengevolge teveel rente aan toegevoegd die ten gunste van de exploitatie behoort te blijven. Voor 2018 is dit bedrag becijferd op € 76.603,--. (zie ook treasury-paragraaf 4.2).

Ten behoeve van de onderbouwing van de saldi van de onderhoudsvoorzieningen per 31 december is bij de jaarrekening aansluiting gezocht met de (meerjaren-) onderhoudsplannen. Bij de overige voorzieningen is anderszins een onderbouwing van het saldo gemaakt.

De vaste schulden zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde (hoofdsom) verminderd met het totaal van de gedane aflossingen. De vaste schulden hebben een rentetypische looptijd van één jaar of langer. Hieronder worden onder andere de opgenomen geldleningen verantwoord. Het verloop hiervan is als volgt:

De rentelast ten aanzien van bovengenoemde geldleningen bedroeg over 2018 € 422.868,--. 

Het saldo van de kortlopende schulden is hoog. Dit komt, doordat uitgaven, welke nog betrekking hebben op 2018, maar waarvan de bescheiden eerst in 2019 zijn ontvangen, via de sub administratie “crediteuren” nog in 2018 zijn verantwoord. De financiële afwikkeling gebeurt echter in 2019. Daarnaast staat er via de Gemeenschappelijke Regeling Samenwerking Kempengemeenten nog een schuld van de gemeente Eersel open welke op onze balans is gepresenteerd.

Ook wordt hieronder een eventueel debetsaldo van de bank verantwoord.

Hieronder zijn opgenomen de nog te verwachten uitgaven over 2018 en eventueel vorige jaren, waarvan op het moment van het opmaken van de jaarrekening het bedrag nog niet bekend was, of waarvan de nodige bescheiden nog niet waren ontvangen. Wanneer de exacte bedragen niet bekend zijn, wordt vooralsnog uitgegaan van het in de begroting geraamde bedrag, wat dan als “nog te betalen” wordt opgenomen. Ook de verplichtingen die via de Gemeenschappelijke Regeling Samenwerking Kempengemeenten betaald moeten worden, zijn hier gepresenteerd.

Tevens zijn hieronder de vooruitontvangen bedragen voor 2018 verantwoord, alsmede de (vooruitontvangen) specifieke doeluitkeringen, waarvan de bestemming nog moet worden gerealiseerd.

Het verloop van deze doeluitkeringen is als volgt te specificeren:

De gemeente heeft diverse verplichtingen, die niet in de balans mogen/kunnen worden opgenomen. Teneinde deze inzichtelijk te maken zijn de belangrijkste hieronder aangegeven:

Garanties

De gemeentegaranties terzake van het eigen woningbezit door particulieren zijn ondergebracht bij de Stichting Waarborgfonds Eigen Woningen. Voor de gemeente bestaat nog een beperkt risico als gevolg van de afgesproken achtervangconstructie. Deze constructie houdt in, dat bij een bovenmatig beroep op de middelen van de stichting, de gemeente alsnog kan worden aangesproken.

Ook staat de gemeente garant voor anders dan voor eigen woningbezit afgesloten geldleningen, met name door toegelaten instellingen (Woningstichting de Zaligheden, Nederlandse Stichting voor Andere Woonvormen). Ook hier is sprake van een achtervangconstructie. Deze garanties zijn ondergebracht bij het Waarborgfonds Sociale Woningbouw, met een schuldrestant per 31-12-2018 van € 95.131.700,--. Gelet hierop en op de aard van deze instellingen zijn de risico’s voor de gemeente zeer beperkt. Concrete verplichtingen als gevolg van garantieverlening zijn per 31 december niet aanwezig.

Faciliterend grondbedrijf

Een anterieure overeenkomst in Duizel-Noord is aangegaan waarvan de vergunning nog niet is verleend en de kosten nog niet gerealiseerd, ter waarde van € 49.350,--.

Leningen

Vanuit de lening portefeuille zijn, voor de restant looptijd van de huidige leningen, renteverplichtingen aangegaan, met een totaal van € 3.052.337,-- tot en met 31-12-2036.

Overeenkomsten

De gemeente heeft met diverse partijen meerjarige contracten en overeenkomsten afgesloten waaruit financiële verplichtingen kunnen voortvloeien die niet uit de balans blijken.

• Contracten ten behoeve van uitvoeren van de taken naar aanleiding van de decentralisaties;
• Een 5-jarige overeenkomst met de WVK, voor onder andere de groenvoorziening met een daarbij horende totaal verplichting van € 432.786,22 per jaar met een jaarlijkse indexering;

De uit bovengenoemde verplichtingen voortvloeiende jaarlijkse lasten worden echter afgedekt door middel van ramingen in de begroting.

Single Information Single Audit (SISA)

• Sisa bijlage verantwoordingsinformatie 2018