Er zit grote druk op de opvang van asielzoekers, statushouders en vluchtelingen uit Oekraïne. Het aantal mensen dat op de vlucht is en opvang zoekt in Nederland leidt tot forse uitdagingen op het gebied van opvang, (tijdelijke) huisvesting en ondersteuning. Ook de gemeente Eersel heeft een opdracht om voor deze drie kwetsbare doelgroepen die op de vlucht zijn een gastvrije opvang te creëren.

Wie in Nederland asiel aanvraagt, heeft recht op opvang

Nederland is verplicht om asielzoekers op te vangen. Iedereen die in Nederland opgevangen wordt, heeft het recht om op een veilige en gezonde manier te kunnen verblijven in ons land. Hier zijn internationaal en in Europees verband afspraken over gemaakt. De asielzoekers worden in Nederland opgevangen door het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers) die onder andere zorgt voor begeleiding. Het COA is voor de verblijfslocaties afhankelijk van de vrijwillige medewerking van gemeenten. En met een mogelijke spreidingswet kunnen gemeentes uiteindelijk ook gedwongen worden om asielzoekers op te vangen. In Eersel willen we graag zelf aan het roer blijven staan en dit dus voorkomen.

Op zoek naar woningen voor vergunninghouders

Niet iedere groep vluchtelingen vraagt om dezelfde soort opvang. Zo verblijven asielzoekers in een asielzoekerscentrum (AZC) in afwachting van de aanvraagprocedure om in Nederland te mogen blijven. ‘Statushouders’ of ‘vergunninghouders’ hebben deze procedure al doorlopen en hebben een verblijfsvergunning gekregen. Deze vluchtelingen hebben daarmee de Nederlandse nationaliteit gekregen en zijn dus nieuwe Nederlanders geworden. Ze hebben hiermee recht op een woning. Net als iedere andere Nederlander.

Ook in Eersel krijgen we ieder half jaar de opdracht van het Rijk om woonruimte te vinden voor deze groep vluchtelingen. Het lukte ons in Eersel om tot afgelopen jaar aan deze taakstelling te voldoen. Door het groeiende woningtekort wordt deze opdracht echter steeds lastiger waardoor we ook hier achterstanden oplopen.

Op de vlucht voor oorlog in Oekraïne

Veel Oekraïners zijn gevlucht voor het oorlogsgeweld. Wanneer ze in ons land aankomen hebben ze recht op opvang en voorzieningen zoals onderwijs en zorg. In onze gemeente dragen wij ons steentje bij door de opvang van deze vluchtelingen. De Oekraïense vluchtelingen die bij ons verblijven zijn hartelijk ontvangen en hebben hun weg gevonden in onze gemeenschap. De verwachting is dat er nog meer Oekraïners zullen vluchten zolang er geen zicht is op het einde van de oorlog. Hoelang de vluchtelingen in Nederland blijven en of ze ooit weer naar huis kunnen is niet duidelijk. In Eersel hebben we weliswaar mooie en veilige opvanglocaties, het gaat wel om tijdelijke opvanglocaties. We moeten dus ook hier vooruit blijven kijken.

Taakstellingen halen

Het is niet eenvoudig om onze opdrachten voor de genoemde groepen uit te kunnen voeren. Kant-en-klare oplossingen zijn er niet, dus moeten we zoeken naar mogelijke opvanglocaties en woningen. We doen ons best om te kunnen helpen en vluchtelingen zo snel mogelijk een menswaardige opvang te kunnen bieden. We verliezen hierbij zeker de behoefte aan woningen voor onze jeugd niet uit het oog. Ook zij moeten een kans krijgen om op eigen benen te gaan staan. Het betekent vooral dat er heel veel afwegingen zijn waar we rekening mee moeten houden.   

Hoe gaan we nu verder?

In samenwerking met woningstichting de Zaligheden (WSZ) proberen we een bestemming te zoeken voor verschillende kleine kant-en-klare woningen die geschikt zijn voor zowel statushouders, maar ook voor de starters op de woningmarkt. De omgeving is ondertussen betrokken. We proberen daarbij oog te houden voor de zorgen die in de omgeving leven en dat kost natuurlijk tijd. Daarnaast blijven we mogelijke opvangplekken onderzoeken voor de opvang van Oekraïense vluchtelingen als er nog geen zicht is op vrede en veiligheid. En we onderzoeken ook de mogelijkheden voor kleinschalige opvang voor asielzoekers. We gaan dit echter stap voor stap doen en altijd in samenwerking met de directe omgeving. Alleen samen kunnen we een gastvrije opvang creëren voor mensen die in veel gevallen op de vlucht zijn voor oorlog en geweld.