Afgelopen zaterdag 14 oktober 2023 vond de feestelijke opening plaats van gebiedsontwikkeling rondom De Kleine Beerze. Onder de naam ‘Levende Beerze leeft, bruist en werkt’, heeft het beekdal van de Kleine Beerze een flinke verandering doorgemaakt. De beek kronkelt weer door het landschap en de water- en natuurkwaliteit is verbeterd. Dat geldt ook voor de wateromstandigheden in de natte natuurparels Spekdonken en Molenbroek. Goed voor het behoud en herstel van water en natuur.

Voldoende schoon water en natuurherstel is goed voor mens en dier

Het landschap kan nu tegen een stootje. Dit door herinrichting van de beek en het beekdal, het versterken van natuur en landschap en verschillende projecten in het gebied. Het is en blijft daardoor hier goed leven, wonen, werken en recreëren. Voor jong én oud! 

Kleine Beerze is ‘blauwe’ draad

Jong en oud was in de ochtend bij elkaar om stil te staan bij de bijzondere samenwerking en de pareltjes die het heeft opgeleverd. Enkelen kregen vragen van wandelaars Monique Leesberg en Ria Bernards voorgelegd. Deze kwamen terug in het blauwe lint (de beek) die iedereen aan elkaar verbond. In de schatkist zat de opbrengst van de jarenlange samenwerking. Deze overhandigde wethouder Steven Kraaijeveld symbolisch aan twee leerlingen van basisschool St. Lambertus uit Vessem. Dat gebeurde nadat wandelaars Monique Leesberg en Ria Bernards de aanwezigen diverse vragen stelden.

Sfeerimpressie van feestelijkheden

Goed einde

Ruim 250 mensen kregen een rondleiding door het gebied. Zij zagen met eigen ogen hoe mooi het gebied rondom de Kleine Beerze is geworden. Bas Peeters, Dagelijks Bestuurslid bij Waterschap De Dommel, is erg enthousiast over de samenwerking: “Het was een project met een lange aanloop. In 2008 vonden de eerste gesprekken al plaats. Het leek er zelfs even op dat het project zou stilvallen. Door de goede samenwerking met alle betrokken organisaties en de vele initiatieven uit de streek is het toch gelukt om dit project tot een goede einde te brengen. Daar krijg ik een grote glimlach van op mijn gezicht. Naast een wandelexcursie was er een streek- en informatiemarkt en waren er diverse activiteiten voor kinderen die middag.

Streek- en informatiemarkt

Het gebiedsproces kenmerkte zich in de hoge betrokkenheid vanuit de streek. Overheden en omgeving (zoals Dorp aan de Beek, Heemkundekring Den Beerschen Aard, natuur- en landschapsorganisaties) sloegen de handen ineen om verschillende deelplannen te maken en uit te voeren. De (Kleine) Beerze speelde een sleutelrol. Het project heeft een belangrijke bijdrage geleverd in verduurzaming van het gebied. Er ligt nu een Beerzedal, waar ook de volgende generatie trots op kan zijn. De samenwerkende organisatie heeft de volgende resultaten opgeleverd:

  • 8,2 kilometer beekherstel
  • Opheffen alle visbarrières (stuwen en sifon)
  • Herstel van 389 ha Natte Natuurparel
  • Extra ruimte voor wateropvang (100.000 m3)
  • Herstel van de Oude toren (nog in volle gang)
  • 164 ha nieuwe natuur (NNB) inclusief ondernemend natuur netwerk
  • Nieuwe landgoederen.
  • 1500 nieuwe laanbomen langs wegen
  • 6 ha nieuwe landschapselementen.
  • Nieuwe voedselbossen.
  • Nieuwe recreatieve belevingsroutes (Beleef De Kempen); circa 6 kilometer fietspad
  • Agrarische ondernemers helpen bij mogelijke veranderingen

Agrarisch gebruik van het beekdal

Het gebruik van het beekdal is beter is balans gekomen. We stemmen nu het gebruik af op wat bodem en het water aan kan. Dit betekent ruimte voor natuur en voor verschillende dieren. De lokale boeren zorgen voor de streekproducten vanuit de Landcoöperatie Dal van de Kleine Beerze en de Boeren van Hier. Maar ook de bierbrouwer uit Vessem zet met ‘Beerze bier’ de streek op de kaart. Het gebied heeft verder nieuwe wandel- en fietspaden gekregen. Zo genieten bewoners en toeristen van het beekdal van de Kleine Beerze. 

Blik op de toekomst

Werken aan de kwaliteit van de leefomgeving houdt niet op. De samenwerkingspartners blijven werken aan het verbeteren van de bodem, een betere waterkwaliteit en de bescherming van de natuur. Maar ook aan een juist werkklimaat voor de ondernemers in het gebied. Er verdwijnen helaas nog steeds planten en dieren uit het gebied. Ook is er sprake van verdroging en bijvoorbeeld uitspoeling van mest. Het Rijk heeft het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) opgezet om aan de slag te gaan met de genoemde problemen. Dat gebeurt in dit gebied via Gebiedsgerichte Aanpak Kempenland-West. De overheden willen graag doorgaan met deze samenwerking met het gebied. Leve de Kleine Beerze!

Samenwerkende organisatie

De gemeenten Eersel en Oirschot, Waterschap De Dommel, Provincie, Brabants Landschap en de ZLTO sloten in 2013 een overeenkomst om samen de gebiedsontwikkeling rond de Kleine Beerze aan te pakken. Ook is de Landcoöperatie Dal van de Kleine Beerze betrokken bij deze gebiedsontwikkeling. Kijk voor meer informatie op www.levendebeerze.nl(externe link) of www.ggagroenblauw.nl(externe link).